 |
| Ramazan ve çocuk |
Ramazan ayının ilk haftası yaşandı. Günler hızla ilerlerken ufukta heyecanla beklenen bayram var. Uzun ve sıcak yaz günlerinde tutulan oruçlarla geçirilen ramazanı yaşarken bazen evdeki ,çok yakımızdaki çocukları ihmal ediyor olabiliyoruz. Orucun vermiş olduğu halleri çocuklara mutsuzluk şeklinde yansıttığımız durumlar bile yaşanabiliyor. Oysa ki çocukların zihinlerinde güzel izler bırakmalı, yetişkinlerin özlemle andıkları anılarının hepsinin çocukluğa dair olduğunu da unutmamalı. Pedagoji Derneği Başkanı Uzman Pedagog Mehmet Teber, ramazan ayında çocuklarla kurulması gereken ilişkinin önemini ve yapılması tavsiye olan davranışları Kadınca Kararınca için anlattı.
Oruç ailenin içinde fark edilen çocukların dikkatini çeken bir ibadet. Özellikle oruç tutma yaşında olmayan çocuklara oruç ve ramazan ile ilgili ne gibi net bilgiler verilmeli zihinlerinde olumlu yer etmesi adına nasıl davranışlar gösterilmeli?
Ailenin vereceği bilgiler kendi inancına göre değişmekle birlikte inançlı aileler öncelikle Oruç’un Allah’ın bir emri, isteği olduğunu söyleyebilirler. “Allah bizim 30 gün boyunca oruç tutmamızı istiyor. Bizler de Allah’a seviyoruz ve onun dediklerinizi yapıyoruz” gibi bir cümle ile giriş yapılabilir. Böylece çocuk Allah’ın emirlerine uymanın önemini anlar. Bundan sonraki aşamada, aç kalmanın oruç tutmanın insana iyi geldiği, vücuttaki hastalıkları iyileştirdiği bilgisi çocuğa aktarılabilir. Oruç tutarak aç kalıp da yemek yiyemeyen kimselerin halini anladığımıza kısaca değinilebilir. Sonrasında çocuğu Ramazan Ayı’ndaki kavramlarla kısaca tanıştırmak gerekir. İftar, sahur, teravih ve bayram başlıcalarıdır. Çocuğu bir gece kaldırıp bu gece yemeğine sahur dendiği, ezanla birlikte akşam vakti yemeye başlama işlemine iftar dendiği anlatılabilir. Birlikte teravihe gitmek en güzeli olur. Çocukların bir ayı, dönemi hafızasına güzelce kaydedebilmesi için o döneme ait güzel anılar biriktirmesi gerekir. Ramazan’daki iftar ziyaretleri, evde Ramazan’a özel yapılan şerbetler, teravih sonrası çocuklara dağıtılacak lokum ve şekerlemeler, hacıvat-karagöz gösterileri, tekne oruçları, birlikte yenen gece yemekleri güzel anılar olarak çocuğa kalır. Aile şu soru ile yola çıkarsa iyi olur “Bu Ramazan’ı çocuğumun hafızasında canlı tutacak ne gibi etkinlikler yapabilirim?” Çocukların odaları dini motif süslemeleri ile Ramazan’a hazırlanabilir mesela.
Çocukların anne ve babalarının yaptıkları her davranışı gözlemlediği ve örnek aldığı malum ramazan ayı içerisinde gün boyu bir şey yemeyen anne ve baba bu konuda çocuğa nasıl yaklaşmalı?
Ramazan’ın yükünü, yorgunluğunu, stresini çocuklarımıza yansıtmamak gerekir. Aksi taktirde çocuklar Ramazan’ı olumsuz duygularla anarlar. Akşam iftar sofrası hazırlığı yaparken “Çekil ayağımın” altından demek, “Zaten oruçluyum” ile başlayıp “Ses çıkarma, başımı ağrıtma, seninle oynayamam” gibi cümleler kurmak çocuk için olumsuz olacaktır. Çocuk Ramazan’da ve oruçlu iken “Annem-babam gergin, sinirli, yorgun” oluyor denklemini kurduysa ve bu ayda yeteri şefkati görmediyse, aileler çocuklara olumsuz bir Ramazan hediyesi vermiş olur.
Çocuklara ramazan, bayram gibi kavramları nasıl anlatmak gerekir?
Oruç ailenin içinde fark edilen çocukların dikkatini çeken bir ibadet. Özellikle oruç tutma yaşında olmayan çocuklara oruç ve ramazan ile ilgili ne gibi net bilgiler verilmeli zihinlerinde olumlu yer etmesi adına nasıl davranışlar gösterilmeli?
Ailenin vereceği bilgiler kendi inancına göre değişmekle birlikte inançlı aileler öncelikle Oruç’un Allah’ın bir emri, isteği olduğunu söyleyebilirler. “Allah bizim 30 gün boyunca oruç tutmamızı istiyor. Bizler de Allah’a seviyoruz ve onun dediklerinizi yapıyoruz” gibi bir cümle ile giriş yapılabilir. Böylece çocuk Allah’ın emirlerine uymanın önemini anlar. Bundan sonraki aşamada, aç kalmanın oruç tutmanın insana iyi geldiği, vücuttaki hastalıkları iyileştirdiği bilgisi çocuğa aktarılabilir. Oruç tutarak aç kalıp da yemek yiyemeyen kimselerin halini anladığımıza kısaca değinilebilir. Sonrasında çocuğu Ramazan Ayı’ndaki kavramlarla kısaca tanıştırmak gerekir. İftar, sahur, teravih ve bayram başlıcalarıdır. Çocuğu bir gece kaldırıp bu gece yemeğine sahur dendiği, ezanla birlikte akşam vakti yemeye başlama işlemine iftar dendiği anlatılabilir. Birlikte teravihe gitmek en güzeli olur. Çocukların bir ayı, dönemi hafızasına güzelce kaydedebilmesi için o döneme ait güzel anılar biriktirmesi gerekir. Ramazan’daki iftar ziyaretleri, evde Ramazan’a özel yapılan şerbetler, teravih sonrası çocuklara dağıtılacak lokum ve şekerlemeler, hacıvat-karagöz gösterileri, tekne oruçları, birlikte yenen gece yemekleri güzel anılar olarak çocuğa kalır. Aile şu soru ile yola çıkarsa iyi olur “Bu Ramazan’ı çocuğumun hafızasında canlı tutacak ne gibi etkinlikler yapabilirim?” Çocukların odaları dini motif süslemeleri ile Ramazan’a hazırlanabilir mesela.
Çocukların anne ve babalarının yaptıkları her davranışı gözlemlediği ve örnek aldığı malum ramazan ayı içerisinde gün boyu bir şey yemeyen anne ve baba bu konuda çocuğa nasıl yaklaşmalı?
Ramazan’ın yükünü, yorgunluğunu, stresini çocuklarımıza yansıtmamak gerekir. Aksi taktirde çocuklar Ramazan’ı olumsuz duygularla anarlar. Akşam iftar sofrası hazırlığı yaparken “Çekil ayağımın” altından demek, “Zaten oruçluyum” ile başlayıp “Ses çıkarma, başımı ağrıtma, seninle oynayamam” gibi cümleler kurmak çocuk için olumsuz olacaktır. Çocuk Ramazan’da ve oruçlu iken “Annem-babam gergin, sinirli, yorgun” oluyor denklemini kurduysa ve bu ayda yeteri şefkati görmediyse, aileler çocuklara olumsuz bir Ramazan hediyesi vermiş olur.
Çocuklara ramazan, bayram gibi kavramları nasıl anlatmak gerekir?
Bayram bence çocuklara mutlaka Ramazan ile bağlantı kurularak anlatılmalıdır. “Allah 30 gün boyunca oruç tuttuğumuz için bizlere bayramı hediye eder” gibi bir açıklama yapılmalıdır. Bayram’da nasıl kendimiz için, komşularımız için hazırlıklar yapıyorsak başta kendi çocuklarımız olmak üzere tüm çocuklar için de hazırlıklar yapmalıyız bence. Tutulan oruçları bayramda ödüllendirmek, harçlık vermek yerine geliştirici sıradışı oyuncaklar hediye etmek, çocukların arkadaşlarına bayram ziyareti yapmak gibi detayları da bayram planına katmamız gerekir. Birlikte hediyeler alıp sokakta geçen çocuklara dağıtmak, odayı bayram için süslemek de bence güzel olur. “Büyüdüklerinde nerede o eski bayramlar” dedirtecek hatıraları çocuklara kazandırmak biz büyüklerin asli görevlerinden biri olmalıdır bence.
Kaynak: Kadınca Kararınca - www.kadincakararinca.com
Kaynak: Kadınca Kararınca - www.kadincakararinca.com
Röportaj: Nurşen Şentürk